русский язык


Любимые времена года

Митя накатался на санках с ледяной горы и на коньках по льду, прибежал домой румяный, весёлый и говорит отцу:

— Уж как весело зимой! Я бы хотел, чтобы всё зима была!

— Запиши твоё желание в мой блокнот, — сказал папа.

Митя записал.

Пришла весна. Митя  набегался за бабочками по зелёному лугу, нарвал цветов, прибежал к отцу и говорит:

— Что за прелесть эта весна! Я бы желал, чтобы всё весна была.

Отец опять вынул книжку и приказал Мите записать своё желание.

Настало лето. Митя с отцом отправились на рыбалку. Весь длинный день веселился мальчик: ловил рыбу, набрал ягод и вечером сказал отцу:

— Вот уж сегодня я повеселился вволю! Я бы желал, чтобы лету конца не было!

И это желание Мити было записано в ту же книжку.

Наступила осень. В саду собирали плоды — румяные яблоки и жёлтые груши. Митя был в восторге и говорил отцу:

— Осень лучше всех времён года!

Тогда отец вынул свою записную книжку и показал мальчику, что он то же самое говорил и о весне, и о зиме, и о лете.

  1. Прочитайте и озаглавьте текст.
  2. Ответьте на вопросы.
  • Что делал Митя зимой и весной?

Митя зимой катался на лыжах и коньках, а весной-бегал за бабочками и собирал цветы.

  • Что делал Митя летом и осенью?

Летом ловил рыбу и собирал ягоды, а осенью саду собирали плоды — румяные яблоки и жёлтые груши.

  • Что приказал сделать отец?

Отец приказал ему написать свои желания в блокнот.

  • Какое время года любил Митя?

Митя любил все времена год.

  • Какое время года любите вы? Почему?

Я люблю лето за длинные каникулы и за тёплое море.

 

3.Составь из слов предложения

  1. Девочки укрылись от дождя под деревом.

2.Мы живё в кирпичном доме.

  1. Около нашей школы растёт старый дуб.

4.Солнце выглянуло из-за туч.

 

  1. Составьте предложения.

Например: моя ручка красивая.

Моя ручка красивая. Эта книга интересная,   дубовый стол крепкий,   морская черепаха большая, летнее солнце яркое, осеннее пальто лёгкое, большое окно светлое, Буратинин нос длинный, чёрний кот страшный, большой слон толстый, красная сумка красивая,  зимняя куртка тёплая, вишнёвое дерево високоя, мой компьютер исправный, моя линейка деревяное , наш дом большой, моя школа отличная, мой торт вкусный .

 

 

մայրենի 179-183,190-191 և գարնան քաղաքում


179) Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի´ր՝ ուշադրություն դարձնելով դրանց սկզբնատառերի գրությանը:

Ա. Հայր, տղամարդ, տղա, ուսուցիչ, վարիչ, վարչապետ, անգլիացի, պարսիկ, կին, տատ, իտալուհի, բժշկուհի,քար, վարդ, երկաթ, առյուծ, արջ:
Բ. Նաիրա, Արմեն Տիգրանյան, Տիգրան Մեծ, Չալանկ, Մարան, Աֆրիկա (մայր ցամաք), Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ (պետություն), Սևան, Արաքս, Նիագարա (ջրվեժ):

 

Ա խմբի հասարակ բառեր են, իսկ Բ խմբում հատուկ անուներ:

180) Նախորդ վարժության մեջ տրված ո՞ր գոյականներն են հասարակ և որո՞նք՝ հատուկ: Պատասխանդ պատճառաբանիր:

Ա խմբում կոչվում են հասարակ, որովհետև նրանք. հայր, տղա և այլ բառերը անուններ չեն, այլ տեսակ արտահայտող բառեր, իսկ Բ խմբում անուններ են, որը վերաբերում է կոնկրետ մեկին` օրինակ Արմեն Տիգրանյան:

181) Բացատրի´ր, թեցի ածանցով կազմված բառերը ո՞ր դեպքում են մեծատառով գրվում:

Մովսես Խորենացին գիր է առել մեր նախնիների մասին պատմող առասպելներն ու դարերի միջով հասցրել մեզ:
Գայլ Վահանը Ղազար Փարպեցու ամենասիրելի հերոսն է:
Առակներն ընտրված էին Վարդան Այգեկցու «Աղվեսագրքից»:
Գրիգոր Նարեկացու մասին մի ավանդույթ պատմում է, թե նա ինչպես է կյանք տվել ու թռցրել եփած աղավնիներին:
Անանիա Շիրակացին էլ յոթերորդ դարում է քննել տիեզերքը:

 

Կոնկրետ անձին վերաբերվող բառերը, որոնք կազմվում են ցի ածանցով գրվում են մեծատառով, իսկ տեսակ արտահայտող բառերը ` լոռեցի, հայաստանցի, ամերիկացի և այլն գրվում են փոքրատառով:

  1. Բացատրի՛ր, թե ընդգծված հատուկ գոյականները ի՞նչ բառերից են առաջացել:

Մեր բակի ամենաուրախ աղջիկը Շուշանն է: (շուշան-ծաղիկ)
Աշոտ Երկաթի մասին նոր գիրք եմ ուզում կարդալ: (երկաթ-քիմիական նյութ)
Ամբողջ պատմության մեջ Ձախորդ Փանոսը ոչ մի անգամ մեղավոր չի՞ լինում, ի՞նչ է: (ձախորդ-անհաջող)
Դավթի հայրն էր Առյուծ Մհերը: (առյուծ-կենդանի)
Փիլիսոփա և բանաստեղծ Հովհաննես Երզնկացին (երզնկացի երզնկայից) աշակերտել է ժամանակի համբավավոր գիտնական Վարդան Արևելցուն: (արևելցու-արևելքից)
Նեղոսի արեմտյան ափին՝ Արքաների հովտում, հին Եգիպտոսի ճարտարապետական հուշարձանների մի ամբողջ թանգարան է պահպանվել: (արքաներ-թագավորներ)

  1. Կետերի փոխարեն պահանջվող մեծատառը կամ փոքրատառը գրի´ր:

Նրա պապը սասունցի էր ու շատ էր պատմում սասունցիների մասին;
Ուզում էր նմանվել Սասունցի Դավթին:
Էպոսի վերջին հերոսը Փոքր Մհերն է:
Գրքի հերոսը մի փոքր տղա է:
«Սասունցի Դավիթ» էպոսում հիշատակվում է Պղնձե քաղաքը:
Գտածը պղնձե մատանի էր:
Կիրակոս Գանձակեցու պատմության մեջ հանդիպում է Պղնձահանք կոչվող վանքը:
Ես վստահ եմ, որ Գանձասար լեռը դեռ կարդարացնի իր հպարտ անունը:
Ինչե՜ր ասես չկային՝ ոսկե անոթներ ու արձանիկներ, թանկարժեք զարդեր. դա մի իսկական գանձասար էր:
Պետրոս Առաջինը հովանավորում էր գիտությունն ու արվեստը:
Պետրոսն Առաջինը հասավ կայանին:
Ալեքսանդր Մակեդոնացին գիտեր ամեն մի իրավիճակից դուրս գալու ձևը:

190 Կազմի՛ր տրված գոյականների հոգնակին: Փորձի՛ր բացատրել, թե ո՞ր բառերին է -եր վերջավորություն ավելանում, ո՞ր բառերին՝ -ներ:

Ա. Ծառ-եր, ձայն-եր, հոտ-եր, քար-եր, կով-եր, արջ-եր, փունջ-փնջեր, լուր-եր, բառ-եր, բեղ-եր, հայ-եր, հայր-եր, ցեղ-եր, սիրտ-սրտեր, գիր-գրեր, սյուն-եր, պատ-եր, հույն-եր, ձու-ձվեր, սուր-սրեր, քիթ-եր. Քույր-եր, մայր-եր, ձեռք-եր, ոտք-եր, տատ-եր, պապ-եր:
Բ. Եղբայր-ներ, աթոռ-ներ, պապիկ-ներ, տատիկ-ներ, գրպան-ներ, թութակ-ներ, եղնիկ-ներ, ոչխար-ներ, սեղան-ներ, թռչուն-ներ, մեքենա-ներ, բարեկամ-ներ, աշակերտ-ներ, մատյան-ներ, հեռախոս-ներ, ծաղկավաճառ-ներ, պանրագործարան-ներ:

1 վանկի դեպքում միանում է –եր, իսկ 1-ից ավելի դեպքում միանում է –ներ:

  1. Գրի՛ր, թե նախորդ առաջադրանքը կատարելիս
    ա) ո՞ր բառերի մեջ երկու ն գրեցիր.

Մեկից ավելի վանկ ունեցող այն բառերում, որոնք ավարտվում են ն-ով:
բ) ո՞ր բառերի մեջ հնչյուններ փոխվեցին:

Փունջ-փնջեր

Սիրտ-սրտեր

Գիր-գրեր

Քիթ-քթեր

Ձու-ձվեր

Սուր-սրեր

 

ԳԱՐՆԱՆ ՔԱՂԱՔՈՒՄ

 

մաթեմատիկա (18-20.01.16)


18/01/16

2. Ինչպե՞ս են բաղադրյալ թիվը վերլուծում պարզ արտադրիչների, գրիր քո բառերով:

Բաղադրյալ թիվը պարզ արտադրիչների վերլուծելու համար այն բաժանում ենք ամենափոքր պարզ թվի վրա մինչև էլ հնարավոր չլինի այն բաժանել: Աջ կողմում ստացված պարզ թվերը և կան պարզ արտադրիչներ:

3. Հետևյալ թվերը վերլուծիր պարզ արտադրիչների՝

26, 29, 100, 34, 80, 81:

26 2
13 13
1

26=2*13

29 29
1

29=29

100 2
50 2
25 5
5 5
1

10=2*2*5*5

34 2
17 17
1

34=2*17

80 2
40 2
20 2
10 2
5 5
1

80=2*2*2*2*5

81 3
27 3
9 3
3 3
1

81=3*3*3*3

Վարժ 1059

4=2+2

6=3+3

8=3+5

10=7+3

12=5+7

14=7+7

16=11+5

18=13+5

20=13+10

Վարժ 1060

a1, a2 – քառակուսիների կողմեր

P1=14 սմ

P2= 50  սմ

a1-ը որքանով է փոքր a2-ից

Լուծում

I տարբերակ

1) 14:4=3.5 սմ

2) 50:4=12.5 սմ

3) 2.5- 3.5=9սմ

II տարբերակ

1) 50-14=36 սմ

2) 36:4=9 սմ

Պատ.` 9 սմ ով

19/01/2016

Առաջադրանք 1:

Կազմել աղյուսակ երեք սյունակից՝ պակասորդ, ավելորդ, կատարյալ:

և 1-30 որոշել, որ թիվը որ աղյուսակում է: Տեղադրել բլոգում, հղումը ուղարկել ինձ:

2-ի բաժանարարներ են` 1
3-ի բաժանարարներ են` 1
4-ի բաժանարարներ են` 1, 2, 1+2=3
5-ի բաժանարարներ են`1
6-ի բաժանարարներ են`1,2,3 1+2+3=6
7-ի բաժանարարներ են` 1
8-ի բաժանարարներ են`1,2,4 1+2+4=7
9-ի բաժանարարներ են`1,3 1+3=4
10-ի բաժանարարներ են`1,2,5 1+2+5=8
11-ի բաժանարարներ են`1
12-ի բաժանարարներ են` 1,2,3,4,6 1+2+3+4+6=16
13-ի բաժանարարներ են`1
14-ի բաժանարարներ են`1,2,7 1+2+7= 10
15-ի բաժանարարներ են`1,3,5 1+3+5=9
16-ի բաժանարարներ են`1,2,4,8 1+2+4+8= 15
17-ի բաժանարարներ են`1
18-ի բաժանարարներ են`1,2,3,6,9 1+2+3+6+9=21
19-ի բաժանարարներ են`1
20-ի բաժանարարներ են`1,2,4,5,10 1+2+4+5+10=22
21-ի բաժանարարներ են`1,3,7 1+3+7=11
22-ի բաժանարարներ են` 1,2,11 1+2+11=14
23-ի բաժանարարներ են`1
24-ի բաժանարարներ են`1,2,3,4,6,8,12 1+2+3+4+6+8+12=36
25-ի բաժանարարներ են`1,5 1+5= 6
26-ի բաժանարարներ են`1,2,13 1+2+13 =16
27-ի բաժանարարներ են`1,3,9 1+3+9=13
28-ի բաժանարարներ են`1,2,4,7,14 1+2+4+7+14=28
29-ի բաժանարարներ են`1
30-ի բաժանարարներ են`1,2,3,5,6,10,15 1+2+3+5+6+10+15=42

Պակասորդով Ավելորդով Կատարյալ
2                      12                   6
3                      18                  28
4                     20
5                      24
7                     30
8
9
10
11
13
14
15
16
17
19
21
22
23
25
26
27
29

Առաջադրանք 2: Ինտերնետում գտնել կատարյալ թվերի մասին (լավ կլինի թարգմանաբար):

Հին հույներին հայտնի են եղել 6, 28, 496 և 8128 կատարյալ թվերը և նրանց թվացել է, թե այլ կատարյալ թիվ չկա։ Հույն մաթեմատիկոս Նիկոմաքոսը նշել է 8128 կատարյալ թիվը դեռևս մ.թ.ա. 100թ. 1456-ից 1461թթ. ժամանակահատվածում գրված ձեռագրում մի անհայտ մաթեմատիկոս արել է ամենավաղ հղումը հինգերորդ կատարյալ 33 550 336 թվի մասին, որն այդ ժամանակ հայտնաբերված է եղել։ 1588թ. իտալացի մաթեմատիկոս Պիետրո Կատալդին հայտնաբերել է վեցերորդ (8 589 869 056) և յոթերորդ (137 438 691 328) կատարյալ թվերը։

20.01.16

1.Այն թվերը, օրինակ` 220, 284-ը, որոնց բաժանարարների գումարը փոխադարձ հավասար է կոչվում են բարեկամ թվեր: Օրինակ, 220-ի բաժանարարներն են` 1,2,4,5,10,20, 11, 22, 44, 55, 110 թվերը, իսկ 284-ինը` 1, 2, 4, 71, 142 թվերը     220=1+2+4+71+142; իսկ 284=1+2+4+5+10+20+11+22+44+55+110, => 284 և 220 բարեկամ թվեր են:

2.4800 : 600 –( 30x 7 – 210) = 8

3.   Հաշվի՛ր 530x 26 + (5621–875): 7  արտահայտության արժեքը:

1) 5621-875=4746

2) 530*26=13780

3) 4746:7=678

4) 13780+678=14458

Պատ.` 14458

4.Կռահի՛ր օրինաչափությունը և ավելացրո՛ւ ևս մեկ թիվ:

4, 4, 8, 24, 96, 480, 2880

5. Ուղղանկյան երկարությունը 84 մ է, որը 4 անգամ մեծ է լայնությունից: Գտի՛ր ուղղանկյան մակերեսը:
84:4=21 մ

21*84= 1764 մ2

Պատ.` S=1764 մ2
6. Գտիր տեղեկություն բարեկամ թվերի մասին:

http://armplaneta.com/pyutagoras/#more-29

21.01.16

Գեղեցիկհետաքրքիր թվային հաջորդականություն է, որը մեզ հանդիպում է տարբեր մաթեմատիկական իրադրություններում, բնության երևույթների ուսումնասիրության ժամանակ և առաջին անգամ դիտարկել է Լեոնարդո Ֆիբոնաչին:

 Հաջորդականությունը հետևյալն է `

1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, …

Երկար պրպտումներից պարզվել է, որ հաջորդականությունը օժտված է բազմաթիվ օրինաչափություններով`

ա/.Յուրաքանչյուր անդամ հավասար է իր նախորդ երկու անդամների գումարին:

 

բ/.Յուրաքանչյուր երրորդ անդամը զույգ թիվ է :

գ/.Յուրաքանչյուր չորրորդ անդամը բաժանվում է 3-ի:

Չափազանցություն չի լինի ասել,որ դա սովորական խաղ չէ թվերի հետ,այլ բնության երևույթների  ամենակարևոր մաթեմատիկական արտահայտությունն է:

Փորձիր Ֆիբոնաչիի թվային շարքի մասին տեղեկություն գտնել:

Լեոնարդո Պիզանո (լատ.՝ Leonardus Pisanus, իտալ.՝ Leonardo Pisano, շուրջ 1170, Պիզա — շուրջ 1250, Պիզա), միջնադարյան Եվրոպայի առաջին խոշոր մաթեմատիկոս։ Ավելի շատ հայտնի է Ֆիբոնաչի (Fibonacci) անունով։ Այս անվան ծագման պատմության շուրջ կան տարբեր վարկածներ։ Ըստ առաջինի , նրա հայրը՝ Գիլերմոն հայտնի էր Բոնաչիանձնվեր») անունով , իսկ ինքը՝ Լեոնարդոն կոչվեց filius Bonacci (բառացիորեն թարգմանած «անձնվերի որդի»)։ Իսկ ըստ մյուս վարկածի Fibonacci-ն ծագում է Figlio Buono Nato Ci արտահայտությունից , որը թարգմանաբար նշանակում է «ծնողին արժանի զավակ»։

Ֆիբոնաչիի հայրը առևտրական հարցերով հաճախ էր լինում Ալժիրում, և Լեոնարդոն այնտեղ մաթեմատիկա էր ուսումնասիրում արաբ ուսուցիչների մոտ։ Ավելի ուշ նա եղավ Եգիպտոսում, Սիրիայում, Սիցիլիայում։ Լեոնարդոն ուսումնասիրում էր իսլամական երկրների մաթեմատիկոսների աշխատանքները։ Նա նաև ծանոթացել էր անտիկ դարաշրջանի և հնդիկ մաթեմատիկոսների ձեռքբերումներին։ Ձեռք բերված գիտելիքների հիման վրա Ֆիբոնաչին գրեց մի շարք գիտական աշխատություններ, որոնք շատ մեծ ձեռքբերումներ էին համարվում միջնադարյան Եվրոպայի գիտության մեջ։ XIX դարում Պիզայում գիտնականի պատվին տեղադրվեց արձան։

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%A2%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B9%D5%AB.

3.Մի քանի օրինաչափությու ես նշեցի, դու ի՞նչ կավելացնես:

Պատ.` Չորրորդ օրինաչափություն այն է, որ ամեն հինգերորդ թիվ բաժանվում է հինգի:

  1. Ինչ թիվ է հաջորդ անդամը, շարունակիր

1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597

5.Խնդիր

Արամը հունվարին  նվեր ստացավ նորածին ճագարների մի զույգ:

2 ամիս անց ծնվեց  ևս մի նոր զույգ: Ամեն զույգ երկու ամիսը մեկ ունենում է ճագարների նոր զույգ:

Մեկ տարի անց` դեկտեմբերին , քանի՞ զույգ  ճագար կլինի:

Լոծման ընթացքը  ցույց տալ գծագրով կամ ննարով:

 Պատ.` 72 զույգ ճագար: